کتاب سبک شناسی معماری ایرانی

کتاب سبک شناسی معماری ایرانی دکتر محمدکریم پیرنیا یکی از مهم ترین کتاب ها در حوزه معماری است که معماری ایران را به زعم دکتر پیرنیا به 6 شیوه در مجموع و در جزء به 2 دسته قبل از اسلام و 4 دسته بعد از اسلام تقسیم کرده است. هنر و معماری در جهان پهناور اسلام دارای ۴ دبستان یا شیوه بنیادی است 1- شیوه مصری 2- شیوه شامی 3- شیوه مغربی 4- شیوه ایرانی ؛ اصولی را که در هنر ایران و به ویژه در معماری وجود داشته می توان به ۵ اصل تقسیم کرد:

مردم واری

پرهیز از بیهودگی

نیارش

خودبسندگی

درون‌گرایی

مردم واری (یعنی داشتن مقیاس انسانی به عبارت دیگر رعایت تناسب میان اندام های ساختمانی با اندام های انسان و توجه به نیازهای او در کار ساختمان سازی است و آن را می‌توان در عناصر مختلف معماری ایران مشاهده کرد به طور مثال اگر سه دری را که همان اتاق خواب است در نظر بگیریم اندازه آن بر حسب نیازهای مختلف یک زن و مرد یا بچه ها لوازم مورد نیاز در نظر گرفته شده است.)

معماری ایران دارای شیوه است که دو شیوه قبل از اسلام عبارتند از یک شیوه پارسیک دو شیوه پارتی شیوه های بعد از اسلام به ترتیب عبارتند از

شیوه خراسانی

شیوه رازی

شیوه آذری

شیوه اصفهانی